«Και γιατί βλέπεις το ξυλαράκι που είναι μέσα στο μάτι του αδελφού σου, ενώ το δοκάρι μέσα στο δικό σου μάτι δεν παρατηρείς; Ή πώς θα πεις στον αδελφό σου: “Άφησε να βγάλω το ξυλαράκι από το μάτι σου”, ενώ το δοκάρι είναι μέσα στο μάτι το δικό σου; Υποκριτή, βγάλε πρώτα από το μάτι το δικό σου το δοκάρι, και τότε θα δεις καθαρά, για να βγάλεις το ξυλαράκι από το μάτι του αδελφού σου» (Ματθ. 7:3-5)
«Σ’ αυτού του αδελφού το μάτι κάτι μπήκε!”. Αν και είναι τόσο μικροσκοπικό (ο Ιησούς το ονόμασε ξυλαράκι), πόσο οδυνηρό είναι και πόσο πόνο προκαλεί ωσότου βγει! Έχουμε, βέβαια, χρέος ως αδελφοί, να κάνουμε το παν για να το βγάλουμε και θα είναι ευγνώμων προς εμάς ο αδελφός μας, όταν το πετύχουμε. Κι εμείς το ίδιο θα νιώθαμε, αν κι εκείνος έβγαζε από το δικό μας μάτι κάποιο ενοχλητικό ξυλαράκι. Υπό αυτή την έννοια, φαίνεται καθαρά ότι τα πιο πάνω εδάφια, δεν εννοούν πως δεν πρέπει να προσπαθήσουμε να αφαιρέσουμε το ελάττωμα του άλλου, αλλά μάλλον το αντίθετο. Είναι παραγγελία του Κυρίου, που όσο κι αν κοστίζει, οφείλουμε να την εκτελούμε ο ένας για τον άλλον.
Πραγματικά, η πρώτη έμφαση αυτού του αποσπάσματος φαίνεται να είναι η καταδίκη της επικριτικής διάθεσης, αλλά όταν η διάθεση αυτή αφαιρεθεί από μέσα μας, τότε το εδάφιο τελειώνει λέγοντας: ” … τότε θα δεις καθαρά, για να βγάλεις το ξυλαράκι από το μάτι του αδερφού σου”. Σύμφωνα με την Κ. Διαθήκη, είναι φανερό ότι πρέπει να φροντίζουμε ένας για τον άλλον, έτσι ώστε να θέλουμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε, για να βγάλουμε από το μάτι του αδερφού μας, το ξυλαράκι που παραμορφώνει την όραση του και παρεμποδίζει την ευλογία του.
Ο Λόγος του Θεού μάς λέγει, “να νουθετούμε ο ένας τον άλλο”, να παρηγορούμε ο ένας τον άλλο”, «να νίπτουμε τα πόδια ο ένας του άλλου” και “να παρακινούμε ο ένας τον άλλο σε αγάπη και καλά έργα”. Όταν η αγάπη του Ιησού ξεχειλίζει από την καρδιά μας, θα θέλουμε να βοηθήσουμε τον αδερφό μας μ’ αυτό τον τρόπο. Πόση ευλογία μπορεί να στερήσουμε από τον αδερφό μας, όταν δεν υπάρχει μέσα μας η επιθυμία να βοηθούμε ταπεινά ο ένας τον άλλο, καθώς ο Θεός μάς οδηγεί!
Κάποτε ένας απλός χριστιανός μπήκε στην εκκλησία που μιλούσε ένας διάσημος ευαγγελιστής και κάθισε να ακούσει το κήρυγμα. Μετά το τέλος το κηρύγματος, τον πλησίασε και του είπε: “Θαυμάσιο το κήρυγμά σου, αγαπητέ μου, αλλά επίτρεψέ μου να σου πω την ταπεινή μου γνώμη: πριν μπορέσεις να εκτελέσεις το μεγάλο σου έργο για τον Θεό, τον κόσμο και για αυτή την πόλη πρέπει να ΠΕΘΑΝΕΙΣ, να πεθάνει το ΕΓΩ σου, τα προσόντα σου, η δημοτικότητά σου, ακόμα κι η καλοσύνη σου. Κι όταν μάθεις την πραγματική έννοια του σταυρού, τότε θα έχεις μια καινούρια δύναμη με το Θεό και τον άνθρωπο.”
Αυτή η ταπεινή πρόκληση από έναν αφανή χριστιανό, άλλαξε ριζικά τη ζωή του διάσημου ευαγγελιστή κι αφού έμαθε πραγματικά τι σημαίνει ο θάνατος του εγώ, έγινε στο τέλος ένας από τους πιο βασικούς παράγοντες για την ετοιμασία της Μεταρρύθμισης.
Τι είναι το δοκάρι;
Ο Κύριος Ιησούς λέγει πως υπάρχει περίπτωση να προσπαθήσουμε να βγάλουμε το ξυλαράκι από το μάτι του άλλου, ενώ μέσα στο δικό μας να υπάρχει ένα ολόκληρο δοκάρι! Όταν συμβαίνει αυτό, τότε δεν είμαστε σε θέση να το κάνουμε, γιατί δεν βλέπουμε καθαρά τον δικό μας εαυτό και γι’ αυτό θα είναι υποκρισία κάθε προσπάθειά μας προς αυτή την κατεύθυνση. Όλοι γνωρίζουμε τι εννοούσε ο Ιησούς, όταν μιλούσε για το ξυλαράκι στο μάτι του άλλου. Είναι κάποιο σφάλμα που φανταζόμαστε ότι μπορούμε να διακρίνουμε σ’ αυτόν ή ίσως να είναι κάτι που είπε ή έκανε εναντίον μας ή ακόμα κάποια στάση που τηρεί απέναντί μας. Όμως τι εννοεί πραγματικά ο Ιησούς με το δοκάρι μέσα στο δικό μας μάτι; Πιστεύω πως είναι η ΧΩΡΙΣ ΑΓΑΠΗ αντίδρασή μας στο σφάλμα του άλλου. Είναι δυνατό να υπάρχει άδικο στον άλλο, όμως και η δική μας αντίδραση είναι το ίδιο εσφαλμένη. Το ξυλαράκι του άλλου, έχει προκαλέσει μέσα μας δυσαρέσκεια, πικρία, ψυχρότητα, κριτική, καταλαλιά και αδιαφορία – όλα παραλλαγές του βασικού κακού που λέγεται ΕΛΛΕΙΨΗ ΑΓΑΠΗΣ. Κι αυτό, σύμφωνα με τα λόγια του Κυρίου, είναι πολύ πολύ χειρότερο από το σφάλμα του άλλου που το προκάλεσε.
Η χωρίς αγάπη αντίδρασή μας στο σφάλμα του άλλου είναι όπως το μεγάλο δοκάρι μπροστά στο μικρό πριονίδι! Κάθε φορά που γυρίζουμε το δάχτυλό μας στον άλλο και λέμε: «’Έχεις κάποιο σφάλμα», τότε τρία από τα δάχτυλά μας δείχνουν πίσω σε μας. «Θεέ μου, συγχώρεσέ μας για τις άπειρες φορές που συνέβηκε αυτό!”. Μέσα στην υποκρισία μας θελήσαμε να τακτοποιήσουμε το σφάλμα του άλλου, ενώ ο Θεός είδε πως μέσα στη δική μας καρδιά υπήρχε κάτι πολύ χειρότερο!
Αλλά ας μη νομίσουμε ότι το δοκάρι είναι πάντοτε η σκληρή αντίδραση από μέρους μας. Η πρώτη ένδειξη μιας δυσαρέσκειας είναι ένα δοκάρι, καθώς επίσης και η πρώτη αναλαμπή μιας άδικης σκέψης ή ακόμα ο πρώτος υπαινιγμός κριτικής μέσα μας λόγω έλλειψης αγάπης. Όταν όλα αυτά υπάρχουν, θολώνουν την όρασή μας και ποτέ δεν θα μπορέσουμε να δούμε τον αδελφό μας όπως πραγματικά είναι, δηλαδή, ως αγαπητό του Θεού. Όταν θελήσουμε μ’ αυτά τα συναισθήματα στην καρδιά μας να μιλήσουμε στον αδελφό μας, θα τον προκαλέσουμε να υιοθετήσει κι αυτός την ίδια σκληρή στάση απέναντί μας, γιατί είναι νόμος στις ανθρώπινες σχέσεις, “με το μέτρο που μετράς κι εσύ θα αντιμετρηθείς”.
Φέρε το στον Γολγοθά
“Βγάλε πρώτα το δοκάρι από το μάτι σου”. Αυτό είναι το πρώτο που πρέπει να κάνουμε. Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε την χωρίς αγάπη αντίδρασή μας προς τον αδερφό μας ως αμαρτία. Ύστερα να πάμε γονατιστοί στον Γολγοθά και να δούμε τι κόστισε στον Ιησού η αμαρτία. Οφείλουμε στα πόδια Του να μετανοήσουμε και να ταπεινωθούμε και πάλι να Τον εμπιστευτούμε ότι θα καθαρίσει την καρδιά μας με το πολύτιμο αίμα Του και πως θα την γεμίσει, όπως υποσχέθηκε, με αγάπη για τον αδελφό μας. Τότε ίσως χρειαστεί να πάμε στον άλλο με μετάνοια και να του πούμε την αμαρτία μας αυτή, και τι κατόρθωσε το αίμα του Αμνού να κάνει μέσα μας κι ύστερα να ζητήσουμε από τον αδελφό μας συγχώρεση. Ίσως οι άλλοι γύρω μας – και πολλές φορές κι η ίδια η καρδιά μας – μας πουν ότι η αμαρτία που εμείς ομολογήσαμε δεν είναι και τόσο μεγάλη όσο του άλλου που δεν την ομολογεί. Όμως εμείς έχουμε πάει ήδη στον Γολγοθά και μάθαμε κάτω από τη σκιά του σταυρού και είδαμε εκεί την αμαρτία μας, γι’ αυτό δεν μπορούμε να την αντιπαραβάλουμε με του άλλου.
Καθώς θα κάνουμε αυτά τα απλά βήματα της μετάνοιας, θα δούμε στο τέλος καθαρά, για να μπορέσουμε να βγάλουμε το ξυλαράκι του άλλου, γιατί βγήκε πρώτα το δοκάρι από το δικό μας μάτι. Τότε είναι που θα εκχύσει ο Θεός μέσα μας τέτοιο φως σχετικά με την ανάγκη του άλλου, που ούτε εκείνος ούτε εμείς το είχαμε δει ποτέ. Μπορεί τότε να δούμε ακόμη ότι το ξυλαράκι που τόσο πολύ διακρίναμε πριν, δεν ήταν τίποτε άλλο, παρά η προεξοχή από κάτι που ήταν μέσα σε μας. Ταυτόχρονα μπορεί να μας αποκαλυφθούν πράγματα που υποκρύπτονταν και για τα οποία ο άλλος δεν είχε καθόλου συναίσθηση. Τότε, καθώς ο Θεός μάς οδηγεί, οφείλουμε με αγάπη να τον προτρέψουμε, ώστε και αυτός να τα δει και να τα φέρει στην Πηγή του καθαρισμού. Θα υπάρχουν τότε μεγαλύτερες πιθανότητες από προηγουμένως να μας αφήσει να το κάνουμε κι αν είναι ταπεινός θα νιώθει ευγνωμοσύνη, αφού τώρα θα γνωρίζει πως δεν υπάρχει στην καρδιά μας κίνητρο εγωιστικό, αλλά ότι κινούμαστε από πραγματικό ενδιαφέρον κι αγάπη γι’ αυτόν.
Όταν, λοιπόν, ο Θεός μάς οδηγεί να παρατηρήσουμε τον άλλο, ας μην αφήνουμε τον φόβο να μας αποτρέπει. Όμως ας μην εμπλακούμε σε συζήτηση κι ας μη θελήσουμε να επιβάλουμε την υπόδειξή μας. Ας πούμε μόνο τι ο Θεός μάς είπε σχετικά κι ας το αφήσουμε εκεί. Είναι του Θεού έργο κι όχι εμάς να τον κάνει να το δει. Χρειάζεται καιρός για να θελήσει να καμφθεί το υπερήφανο, σκληροτράχηλο ΕΓΩ μας. Όταν παρατηρούν εμάς επίσης για κάτι, ας μην υπερασπίσουμε τον εαυτό μας. Ας το δεχτούμε με σιωπή, ευχαριστώντας τον άλλο κι ας πάμε ύστερα στον Θεό να Τον ρωτήσουμε. Αν ο άλλος έχει δίκιο, ας είμαστε ειλικρινείς και τόσο ταπεινοί ώστε να του το πούμε κι ύστερα ας δοξάσουμε τον Θεό μαζί.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι χρειαζόμαστε ο ένας τον άλλο σε υπερβολικό βαθμό. Υπάρχουν στη ζωή όλων μας κηλίδες που τυφλώνουν και τις οποίες ποτέ δεν θα δούμε, παρά μόνο αν είμαστε έτσι προετοιμασμένοι, ώστε κάποιος άλλος να γίνει το μέσο για μας.