Μαρτίνος Λούθηρος ο Μεταρρυθμιστής “Αισθάνθηκα ότι αναγεννήθηκα και έχω περάσει μέσα από ανοιχτές πόρτες στον παράδεισο”.
“Εάν δε με πείσουν, με επιχειρήματα από την Αγία Γραφή ή με αδιάσειστη λογική, δεν μπορώ να αναιρέσω τις θέσεις μου, γιατί δεν πιστεύω στο αλάθητο του πάπα, ούτε στο αλάθητο των συνόδων, γιατί όλοι γνωρίζουν ότι πολλές φορές και οι πάπες και οι σύνοδοι έχουν σφάλει και έχουν πέσει σε αντιφάσεις. Εγώ έχω πειστεί από τα βιβλικά επιχειρήματα που έχω ήδη αναφέρει, και είμαι απόλυτα ενωμένος με το λόγο του Θεού. Δεν μπορώ και δε θέλω να ανακαλέσω τίποτα, γιατί δεν είναι ορθό, και αντίθετα είναι επικίνδυνο να πράττει κανείς αντίθετα με τη φωνή της συνείδησής του. Ο Θεός ας με βοηθήσει. Αμήν”.
Με αυτά τα θαρραλέα τολμηρά και αληθινά λόγια τέλειωσε την απολογία του ο Μαρτίνος Λούθηρος ενώπιον της Δίαιτας (βουλής) της Βορμς, το 1521 όταν κλήθηκε να απολογηθεί για τις θέσεις του όπου και βεβαίως αρνήθηκε να ανακαλέσει. Μέσα σε αυτά τα λόγια κρύβονται μεγάλες αλήθειες. Ο καθένας που θέλει να ονομάζει τον εαυτό του χριστιανό εάν πράγματι κάνει τον κόπο να διαβάσει το θεόπνευστο νόμο (Αγία Γραφή) χωρίς να προσπέρνα εδάφια που δεν βολεύουν ή δεν αρέσουν τότε θα καταλάβει τι θέλει να πει αυτός ο πραγματικά αξιόλογος μεταρρυθμιστής και πνευματικός. Ο Λούθηρος λοιπόν, θεωρούσε ότι η σωτηρία και η λύτρωση οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στο θέλημα του Θεού και ότι οι άνθρωποι είτε λέγονται πάπες είτε αρχιερείς είτε οτιδήποτε άλλο δεν αξίζουν τη δόξα που τους αποδίδεται. Ο Χριστός είναι ο μόνος μεσολαβητής μεταξύ Θεού και ανθρώπων και σε αυτόν πρέπει να δηλώνουμε πίστη για να οδηγηθούμε στη σωτηρία και στην αναγέννηση. Η μοναδική και τελική αυθεντία είναι ο λόγος του Θεού δηλαδή η ίδια η Βίβλος.
Το μήνυμα είναι ακόμη πιο βαρυσήμαντο αν αναλογιστεί κανείς την περίοδο που έζησε ο Λούθηρος (1483-1545). Ήταν την ίδια εποχή που βασάνιζαν κρέμαγαν και έριχναν στην πυρά “μάγισσες“ και “αιρετικούς” στο όνομα του Χριστού. Αλήθεια πόση τόλμη θα μπορούσε κάποιος να έχει ώστε να θυροκολλήσει τον ίδιο το πάπα εκείνη τη περίοδο ρισκάροντας την ίδια του τη ζωή. Ένας άνθρωπος με υψηλή μόρφωση, βγαλμένος από τα σπλάχνα της καθολικής εκκλησία, ο οποίος ξεκίνησε σαν μοναχός, χειροτονήθηκε αργότερα ιερέας και έχοντας σημαία του την πραγματική και αμετάκλητη αλήθεια τόλμησε να τα βάλει με το διεφθαρμένο σύστημα αποτελούμενο από καταπιεστικούς και τυραννικούς ιερείς.
Ο Λούθηρος λοιπόν αμφισβήτησε στις θέσεις του ανοικτά το αλάθητο του πάπα, τα λεγόμενα “συγχωροχάρτια” που δίδονταν έναντι πληρωμής όπως και πολλά άλλα κακώς κείμενα της καθολικής εκκλησίας. Οι θέσεις του Λούθηρου βρήκαν μεγάλη ανταπόκριση από το κόσμο αφού διαπιστώθηκε εύκολα το χάσμα μεταξύ του λόγου του Ευαγγελίου και της καθολικής εκκλησίας. Η λύτρωση άλλωστε δεν εξαγοράζεται αλλά αποκτάται με πίστη και μετάνοια. Στο λόγο του Θεού έπρεπε να απευθυνθούν οι άνθρωποι όπου εκεί θα έβρισκαν την αλήθεια και όχι σε κάποιο θρησκευτικό-δογματικό ηγέτη που αλλοιώνοντας τα λόγια  του ευαγγελίου κατάφερε να συσσωρεύσει την εξουσία γύρω από αυτόν για να ισχυροποιήσει τη θέση του. Αυτός είναι και ένας λόγος άλλωστε που ο Λούθηρος πίστευε στη μετάφραση των ιερών κειμένων σε άλλες γλώσσες ώστε να μην μπορεί κανείς να βασίζεται στην άγνοια του κόσμου και το φόβο του για το άγνωστο για να τον ελέγχει. Αυτό με κάνει να αναρωτιέμαι γιατί ενώ στην εποχή μας η βίβλος είναι ευρέως διαδεδομένη και μεταφρασμένη σε όλες τις γλώσσες οι άνθρωποι συνεχίζουν να εξυψώνουν και να δοξάζουν αρχηγούς και μονάρχες. Σε κανένα εδάφιο της Αγίας Γραφής δεν εξάγεται το συμπέρασμα ότι η εκκλησία μπορεί να γίνει “φέουδο” κανενός ανθρώπου είτε αυτός κατέχει χρυσά σκήπτρα, στέμματα και θρόνους είτε όχι. Αντίθετα, βάση της σοφίας του λόγου του Θεού βλέπουμε ότι η εκκλησία πρέπει να είναι συμμετοχική, ομαδική και συνεργατική. Αυτό διότι ο κάθε άνθρωπος όσο μεγάλος πνευματικός και αν είναι παραμένει άνθρωπος με αδυναμίες και αμαρτίες. Ακόμα και οι ίδιοι οι απόστολοι άλλωστε πάλευαν με τη σάρκα και τους πειρασμούς τους. Αλήθεια με  αυτά τα δεδομένα πως μπορεί ο πάπας ή οποιοσδήποτε άλλος άνθρωπος να ισχυρίζεται ότι έχει το αλάθητο;
Πράγματι οι ενέργειες αυτού του σπουδαίου πνευματικού επηρέασαν καταλυτικά τη πορεία της παγκόσμιας βιβλικής θεολογίας φέρνοντας την ευρεία μεταρρύθμιση με μια δυναμική θεσμική αλλαγή στη θρησκευτική ζωή. Για αυτό άλλωστε πολεμήθηκε τότε και εξακολουθεί να πολεμιέται μέχρι σήμερα.
Η ιστορία κατέγραψε ως παραγωγικά και πλέον βαρυσήμαντα τα επιτεύγματα του πρωτεργάτη της μεταρρύθμισης Λούθηρου όμως πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στην υπερβολή για να μην οδηγηθούμε σε αποτελέσματα που ο ίδιος ήθελε να αποτρέψει. Για παράδειγμα, δεν πρέπει να γίνονται αποδεκτοί χαρακτηρισμοί (όπως λουθηρανοί) που οι επιτήδειοι δίδουν ώστε να προκαλέσουν σύγχυση στους χριστιανούς. Σίγουρα ένας άνθρωπος που έδωσε μάχη για την κατάργηση της συγκεντρωτικής εξουσίας στο χριστιανισμό δεν θα ήθελε να μετατρέψουν τον ίδιο μετά θάνατον σε αυτό που πολέμησε τόσο έντονα.