Ένα απόσπασμα από το: «Για τους Σύμβουλους όλων των πόλεων στη Γερμανία για την καθιέρωση και διατήρηση Χριστιανικών Σχολείων» (1524)
(Μετάφραση: Μυρτώ Θεοχάρους)
«Εντάξει», λες και πάλι, «ας υποθέσουμε ότι έχουμε τα σχολεία∙ ποια είναι η χρήση της διδασκαλίας των λατινικών, ελληνικών και εβραϊκών, και των άλλων ελεύθερων τεχνών; Θα μπορούσαμε κάλλιστα να κάνουμε χρήση της γερμανικής γλώσσας για τη διδασκαλία της Αγίας Γραφής και το λόγο του Θεού, η οποία είναι επαρκής για τη σωτηρία μας.» Απαντώ, Αλίμονο! Έχω πολύ καλή επίγνωση του γεγονότος ότι εμείς οι Γερμανοί πρέπει πάντα να παραμένουμε αγροίκοι, άλογα κτήνη, όπως τα γειτονικά έθνη μας αποκαλούν – επίθετα που πλουσιοπάροχα μας αξίζουν. Αλλά αναρωτιέμαι γιατί ποτέ δεν ρωτάμε, «Ποια η χρήση του μεταξιού, του κρασιού, των μπαχαρικών, και άλλων ξένων αντικειμένων, όταν εμείς οι ίδιοι στη Γερμανία έχουμε κρασί, σιτηρά, μαλλί, λινάρι, ξύλο, πέτρα και όχι μόνο σε ποσότητες επαρκείς για τις ανάγκες μας, αλλά και από τις καλύτερες ποιοτικά για να στολιζόμαστε ένδοξα;» Οι γλώσσες και οι τέχνες, οι οποίες δεν μπορούν να μας βλάψουν, αλλά είναι πραγματικά μεγαλύτερο στολίδι, κέρδος, δόξα και όφελος, τόσο για την κατανόηση της Αγίας Γραφής όσο και για τη συμπεριφορά των πρόσκαιρων κυβερνήσεων – αυτές τις περιφρονούμε. Αλλά τα ξένα είδη, που δεν είναι ούτε αναγκαία ούτε χρήσιμα, και επιπλέον μας μειώνουν έως της μορφής σκελετού – χωρίς αυτά δεν μπορούμε να κάνουμε. Δικαίως δεν ονομαστήκαμε εμείς οι Γερμανοί ανόητοι και αγροίκοι;
Πραγματικά, αν δεν υπήρχαν άλλα οφέλη που να συνδέονται με τις γλώσσες, αυτό θα πρέπει να είναι αρκετό για να μας χαροποιεί και να μας εμπνέει, δηλαδή, το γεγονός ότι είναι ένα τόσο ωραίο και ευγενές δώρο από τον Θεό, μέσω του οποίου τόσο πλούσια μας επισκέπτεται και μας ευλογεί εμάς τους Γερμανούς υπεράνω όλων των άλλων χωρών. Δεν βλέπουμε πολλές περιπτώσεις όπου ο διάβολος επέτρεψε αυτές οι γλώσσες να αναπτυχθούν μέσω των πανεπιστημίων και των μοναστηριών ∙ μάλιστα, αυτά πάντοτε μαίνονταν εναντίον των γλωσσών, και τώρα ακόμη μαίνονται. Επειδή ο διάβολος μύρισε τον αρουραίο, και αντιλήφθηκε ότι αν οι γλώσσες αναβίωναν θα άνοιγε μια ρωγμή στο βασίλειό του που δεν θα μπορούσε εύκολα να αποτρέψει. Επειδή διαπίστωσε ότι δεν μπορούσε να εμποδίσει την αναβίωσή τους, σκοπεύει τώρα να τις κρατήσει σε πολύ λίγους ανθρώπους έτσι ώστε να σβήσουν και να ξεπεραστούν από μόνες τους. Δεν είναι ευπρόσδεκτοι επισκέπτες στο σπίτι του, οπότε σχεδιάζει να τους προσφέρει ισχνή φιλοξενία για να μην παρατείνουν την παραμονή τους. Πολύ λίγοι από εμάς, αγαπητοί κύριοι, μπορούμε να δούμε ξεκάθαρα τα πονηρά σχέδια του διαβόλου.
Ως εκ τούτου, αγαπητοί μου Γερμανοί, ας κρατήσουμε τα μάτια μας ανοιχτά, να ευχαριστήσουμε τον Θεό γι’ αυτόν τον πολύτιμο θησαυρό, και να τον φυλάξουμε καλά, μήπως ο διάβολος ξαναβαλθεί να μας τον κλέψει. Αν και το ευαγγέλιο ήρθε και συνεχίζει να έρχεται σε μας δια του Αγίου Πνεύματος και μόνο, δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι ήρθε
με τη μεσολάβηση των γλωσσών, εξαπλώθηκε σε ξένους τόπους με τον τρόπο αυτό, και πρέπει να διαφυλαχθεί με τα ίδια μέσα. Επειδή τη στιγμή ακριβώς που ήθελε ο Θεός να διαδώσει το Ευαγγέλιο σε όλο τον κόσμο με τη βοήθεια των αποστόλων έδωσε τις γλώσσες για το σκοπό αυτό. Ακόμη και πριν από αυτό, μέσω της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας είχε εξαπλωθεί η λατινική και ελληνική γλώσσα ευρέως σε κάθε χώρα, ώστε να μπορέσει το Ευαγγέλιο να φέρει περισσότερους καρπούς και πιο γρήγορα. Το ίδιο έχει κάνει και τώρα ο Θεός.
Παλαιότερα κανείς δεν ήξερε γιατί ο Θεός έκανε τις γλώσσες να αναβιώσουν, αλλά τώρα για πρώτη φορά, βλέπουμε ότι αυτό έγινε για χάρη του Ευαγγελίου, το οποίο σκόπευε να φέρει στο φως και να το χρησιμοποιήσει για να καταστρέψει το βασίλειο του αντίχριστου. Για το σκοπό αυτό έδωσε όλη την Ελλάδα στους Τούρκους, προκειμένου οι Έλληνες, μέσω της διασποράς τους, να μπορέσουν να διαδώσουν τη γλώσσα τους και να παρέχουν κίνητρο για τη μελέτη των άλλων γλωσσών επίσης.
Κατ ‘αναλογία λοιπόν, όσο πολύ εκτιμούμε το ευαγγέλιο τόσο ζήλο ας κατέχουμε και για τις γλώσσες. Επειδή δεν ήταν άσκοπο το γεγονός ότι ο Θεός επέλεξε οι Γραφές του να γραφτούν σε αυτές τις δύο γλώσσες μόνο – η Παλαιά Διαθήκη στα εβραϊκά, και η Καινή στα ελληνικά. Τώρα, εφόσον ο Θεός δεν τις περιφρόνησε, αλλά τις επέλεξε υπεράνω όλων των άλλων για το Λόγο του, τότε κι εμείς οφείλουμε να τις τιμήσουμε υπεράνω όλων των άλλων. Ο Απόστολος Παύλος δήλωσε πόσο ξεχωριστή είναι η δόξα των εβραϊκών για να δοθεί ο λόγος του Θεού σ’ αυτή τη γλώσσα, όταν είπε στην Ρωμαίους 3 [εδ. 1-2], «Τι όφελος ή κέρδος έχουν όσοι είναι της περιτομής; Πραγματικά πολύ. Κατ ‘αρχάς, τα λόγια του Θεού έχουν εμπιστευθεί σ’ αυτούς». Ακόμα και ο βασιλιάς Δαβίδ υπερηφανεύεται στον Ψαλμό 147: «Φανέρωσε τα λόγια του στον Ιακώβ, τα διατάγματα και τις εντολές του στον Ισραήλ. Αυτό δεν το έχει κάνει για κανένα άλλο έθνος, δεν γνωρίζουν τα διατάγματά του». Ως εκ τούτου, επίσης, η εβραϊκή γλώσσα ονομάζεται ιερή. Και ο Απ. Παύλος, στην προς Ρωμαίους 1, μιλά για «τα ιερά γράμματα», αναμφίβολα λόγω των ιερών λόγων του Θεού που κατανοούνται μέσα από αυτά. Ομοίως, η ελληνική γλώσσα μπορεί να ονομάζεται ιερή, γιατί επιλέχθηκε υπεράνω όλων των άλλων για να είναι η γλώσσα στην οποία η Καινή Διαθήκη γράφτηκε, και επειδή μέσω αυτής αγιάστηκαν και άλλες γλώσσες καθώς επεκτάθηκε σαν πηγή που αναβλύζει μέσω της μετάφρασης.
Και ας είμαστε σίγουροι για τούτο: δεν θα διατηρηθεί το ευαγγέλιο για πολύ καιρό χωρίς τις γλώσσες. Οι γλώσσες είναι το θηκάρι στο οποίο αυτό το ξίφος του Πνεύματος περιέχεται ∙ είναι η βάση επάνω στην οποία κάθεται αυτό το κόσμημα ∙ είναι το σκεύος στο οποίο αυτό το κρασί διατηρείται ∙ είναι το κελάρι στο οποίο τα τρόφιμα αποθηκεύονται και, όπως και το ίδιο το ευαγγέλιο λέει, είναι τα καλάθια στα οποία φυλάσσονται τα ψωμιά και τα ψάρια και τα περισσεύματα. Εάν με την παραμέλησή μας αφήσουμε τις γλώσσες (Θεός φυλάξοι!), δεν θα χάσουμε μόνο το Ευαγγέλιο, αλλά ο καιρός θα έρθει που θα δε θα είμαστε σε θέση ούτε να μιλήσουμε ούτε να γράψουμε μια σωστή λατινική ή γερμανική γλώσσα. Ως απόδειξη και προειδοποίηση, ας δούμε το άθλιο και τρομακτικό παράδειγμα των πανεπιστημίων και των μοναστηριών, όπου οι άνδρες δεν έχουν παραμείνει μόνο αμαθείς προς το Ευαγγέλιο, αλλά έχουν επίσης διαβρώσει τη λατινική και γερμανική γλώσσα και οι ταλαίπωροι λαϊκοί έχουν μετατραπεί σε κτήνη, ανήμποροι να μιλήσουν ή να γράψουν σωστά γερμανικά ή λατινικά […].
Για το λόγο αυτό ακόμη και οι απόστολοι οι ίδιοι θεώρησαν ότι είναι απαραίτητο να αποτυπώσουν την Καινή Διαθήκη στην ελληνική γλώσσα, αναμφίβολα για να την διατηρήσουν για μας εκεί σώα και αβλαβή, ως μέσα σε ιερή κιβωτό. Επειδή πρόβλεψαν ότι όλα αυτά ήταν να έρθουν, και τώρα είναι εδώ ∙ γνώριζαν ότι αν αφηνόταν αποκλειστικά στην μνήμη των ανθρώπων, άγρια φοβερή αναταραχή και σύγχυση, όπως και σειρά ποικίλων ερμηνειών, φαντασίες, και δόγματα θα προέκυπταν στη χριστιανική εκκλησία, και ότι αυτό δεν θα μπορούσε να αποτραπεί ούτε ο απλός λαός να προστατευθεί αν δεν αποτυπωνόταν με ακρίβεια η Καινή Διαθήκη σε γραπτό λόγο. Ως εκ τούτου, είναι αναπόφευκτο ότι εάν δεν παραμείνουν οι γλώσσες, το ευαγγέλιο σίγουρα θα χαθεί.
Η εμπειρία το έχει επίσης αποδείξει και εξακολουθεί να δίνει στοιχεία γι’ αυτό. Επειδή μόλις οι γλώσσες έσβησαν έως σημείου εξαφάνισης, μετά την αποστολική περίοδο, παρομοίως και το ίδιο το Ευαγγέλιο, η πίστη και ο χριστιανισμός μειώθηκαν όλο και περισσότερο έως ότου κάτω από τον Πάπα εξαφανίστηκαν τελείως. Μετά την παρακμή των γλωσσών ο χριστιανισμός λίγα αξιόλογα είχε να προσφέρει ∙ αντί αυτού, πολλά φοβερά βδελύγματα προέκυψαν λόγω της άγνοιας των γλωσσών. Από την άλλη πλευρά, τώρα που οι γλώσσες άρχισαν να αναβιώνουν, φέρνουν μαζί τους ένα τόσο λαμπρό φως και πραγματοποιούν σπουδαία πράγματα μπροστά στα οποία ολόκληρος ο κόσμος βρίσκεται έκθαμβος και αναγκάζεται να αναγνωρίσει ότι έχουμε το Ευαγγέλιο τόσο καθαρό και αμόλυντο όσο το είχαν και οι απόστολοι, ότι έχει πλήρως αποκατασταθεί στην αρχική του καθαρότητα, πολύ περισσότερο από ότι ήταν στις ημέρες του Αγίου Ιερώνυμου και του Αγίου Αυγουστίνου. Εν ολίγοις, το Άγιο Πνεύμα δεν είναι ανόητο. Δεν απασχολείται με ασήμαντα ή άχρηστα θέματα. Αυτός θεώρησε τις γλώσσες τόσο χρήσιμες και απαραίτητες στον χριστιανισμό που συχνά τις έφερε κάτω μαζί του από τον ουρανό. Αυτό και μόνο θα πρέπει να είναι επαρκές κίνητρο για εμάς να τις επιδιώξουμε με επιμέλεια και σεβασμό και όχι να τις περιφρονούμε, γιατί τώρα ο ίδιος ο Παράκλητος τις αναζωπύρωσε και πάλι επάνω στη γη.
Ναι, λέτε, αλλά πολλοί από τους πατέρες σώθηκαν και μάλιστα έγιναν δάσκαλοι χωρίς τις γλώσσες. Αυτό είναι αλήθεια. Αλλά πώς εξηγείτε το γεγονός ότι τόσο συχνά υπέπεσαν σε πλάνη περί των Γραφών; Πόσο συχνά ο Άγιος Αυγουστίνος πέφτει σε σφάλματα στους Ψαλμούς και σε άλλες ερμηνείες του, όπως και ο Ιλαρίων – κατ’ ακρίβεια, όλοι όσοι έχουν αναλάβει το έργο της εξήγησης της Γραφής χωρίς τη γνώση των γλωσσών; Ακόμα κι αν αυτό που είπαν για κάποιο θέμα κατά καιρούς ήταν απολύτως αληθές, δεν ήταν ποτέ τελείως σίγουροι για το αν πραγματικά ήταν εκεί παρών στο σχετικό απόσπασμα, όπου με την ερμηνεία τους σκέφτηκαν να το βρουν. […]
Όταν η πίστη μας φτάνει μέχρι και γελοιοποίηση, ποιανού είναι το λάθος; Το λάθος βρίσκεται στην άγνοιά που έχουμε για τις γλώσσες ∙ και δεν υπάρχει άλλος τρόπος να το αποφύγουμε αυτό από το να μάθουμε τις γλώσσες. Δεν ήταν υποχρεωμένος ο Άγιος Ιερώνυμος να μεταφράσει το ψαλτήριο εκ νέου από τα εβραϊκά, διότι, όταν αναφερόμασταν στο ψαλτήριο μας στις συζητήσεις με τους Εβραίους, μας υποτιμούσαν, επισημαίνοντας ότι τα κείμενά μας δεν έγραφαν αυτό που υπήρχε στο πρωτότυπο εβραϊκό κείμενο; Τώρα οι ερμηνείες όλων των παλαιότερων πατέρων που ασχολούνταν με την Αγία Γραφή, χωρίς τη γνώση των γλωσσών (ακόμα και όταν η διδασκαλία τους δεν είναι λάθος) είναι τέτοιες ώστε συχνά φαίνονται να χρησιμοποιούν αβέβαιες, ατεκμηρίωτες και ακατάλληλες εκφράσεις. Ψηλαφούν τον δρόμο όπως ένας τυφλός το μήκος του τοίχου, χάνοντας συχνά την έννοια του κειμένου και διαστρεβλώνοντάς το έτσι ώστε να ταιριάζει στη φαντασία τους […]. Ακόμη και Άγιος Αυγουστίνος ο ίδιος είναι υποχρεωμένος να ομολογήσει, όπως ήδη κάνει στη Χριστιανική Διδασκαλία του, ότι ένας χριστιανός δάσκαλος που πρόκειται να αναπτύξει τις Γραφές πρέπει να γνωρίζει ελληνικά και εβραϊκά εκτός από λατινικά. Διαφορετικά, είναι αδύνατον να αποφευχθούν τα διαρκή λάθη ∙ πράγματι, υπάρχουν πολλά προβλήματα που πρέπει να λυθούν ακόμη κι όταν κάποιος γνωρίζει πολύ καλά τις γλώσσες.
Υπάρχει μια τεράστια διαφορά, επομένως, ανάμεσα σε έναν απλό κήρυκα της πίστεως και σε ένα άτομο που εξηγεί τη Γραφή ή, όπως ο Απόστολος Παύλος το θέτει, σ’ ένα προφήτη. Ένας απλός ιεροκήρυκας (είναι αλήθεια), έχει τόσα πολλά σαφή χωρία και κείμενα που διατίθενται μέσω μεταφράσεων μέσα από τα οποία μπορεί να γνωρίζει και να διδάσκει τον Χριστό, να ζει μια άγια ζωή, και να κηρύττει σε άλλους. Αλλά όταν πρόκειται για την ερμηνεία της Αγίας Γραφής, και να εργάζεται κανείς με αυτή από μόνος του, να κάνει διάλογο με αυτούς που την επικαλούνται λανθασμένα, ο ιεροκήρυκας δεν μπορεί να αντεπεξέλθει με τον ίδιο τρόπο σε αυτό το έργο ∙ αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς τις γλώσσες. Τώρα πρέπει πάντοτε να υπάρχουν τέτοιοι προφήτες στη χριστιανική εκκλησία που μπορούν να σκάψουν στις Γραφές, να τις εξηγήσουν, και να μπορούν να κάνουν διάλογο. Μια άγια ζωή και ένα σωστό δόγμα δεν είναι αρκετά. Γι αυτό και οι γλώσσες είναι απολύτως και εντελώς αναγκαίες στη χριστιανική εκκλησία, όπως είναι και οι προφήτες ή οι διερμηνείς ∙ αν και δεν είναι απαραίτητο κάθε χριστιανός ή κάθε κήρυκας να είναι τέτοιος προφήτης, όπως ο Παύλος λέει στην Α’ Κορινθίους 12 και Εφεσίους 4.
Έτσι, έχει προκύψει ότι από την εποχή των αποστόλων η Γραφή έχει παραμείνει τόσο σκοτεινή, και καμία σίγουρη και αξιόπιστη ερμηνεία της δεν έχει ποτέ γραφτεί. Ακόμα και οι άγιοι πατέρες (όπως είπαμε) συχνά έσφαλαν. Και λόγω της άγνοιας τους σχετικά με τις γλώσσες αυτές σπανίως συμφωνούν ∙ ο ένας λέει αυτό και ο άλλος το άλλο. Ο άγιος Βερνάρδος ήταν ένας άνθρωπος με τόσο υψηλό πνεύμα που σχεδόν τολμώ να τον θέσω υπεράνω όλων των άλλων σεβαστών δασκάλων, τόσο των αρχαίων όσο και των συγχρόνων. Αλλά σημειώστε πόσο συχνά παίζει (πνευματικά πάντοτε) με την Αγία Γραφή και ανατρέπει την πραγματική της έννοια. Γι αυτό τον λόγο και οι σοφιστές επίσης, υποστήριζαν ότι η Γραφή είναι σκοτεινή ∙ έλεγαν ότι ο Λόγος του Θεού από την ίδια του τη φύση είναι ασαφής και ιδιόμορφος. Αλλά αποτυγχάνουν να συνειδητοποιήσουν ότι το πραγματικό πρόβλημα έγκειται στις γλώσσες. Αν καταλαβαίναμε τις γλώσσες τίποτα σαφέστερο δεν θα μπορούσε ποτέ να λεχθεί από το λόγο του Θεού. Η ομιλία του Τούρκου είναι ακατανόητη σε μένα — επειδή αγνοώ αυτή τη γλώσσα — ενώ ένα μικρό τουρκόπουλο επτά χρονών θα την καταλάβαινε εύκολα.
Ως εκ τούτου, είναι επίσης γελοία η ενέργεια του να προσπαθεί κάποιος να κατανοήσει την Αγία Γραφή δουλεύοντας από τα σχόλια των πατέρων και από πλήθος βιβλίων. Αντιθέτως, οι άνθρωποι θα έπρεπε να αφοσιωθούν στις γλώσσες. Επειδή αγνόησαν τις γλώσσες, οι αγαπητοί πατέρες δαπάνησαν κατά καιρούς πολλά λόγια για να εξηγήσουν ένα κείμενο. Ωστόσο, τελείωναν την εξήγηση συχνά χωρίς να αγγίζουν την ουσία∙ ήταν μερικώς σωστοί και μερικώς λάθος. Παρόλ’ αυτά εξακολουθείτε να τους μελετάτε με μεγάλες προσπάθειες ενώ, αν ξέρατε τις γλώσσες, θα μπορούσατε να προχωρήσετε περισσότερο απ’ το σημείο που έφτασαν αυτοί οι οποίοι ακολουθείτε. Όπως η ηλιοφάνεια είναι προς τη σκιά, έτσι είναι και η γλώσσα σε σύγκριση με όλες τις σημειώσεις των πατέρων.
Εφόσον είναι δεδομένο ότι οι χριστιανοί πρέπει να κάνουν καλή χρήση της Αγίας Γραφής ως το ένα και μοναδικό τους βιβλίο και είναι αμαρτία και ντροπή να μη γνωρίζουμε το δικό μας βιβλίο ή να κατανοούμε την ομιλία και τα λόγια του Θεού μας, είναι ακόμα μεγαλύτερη αμαρτία και απώλεια να μη μελετάμε τις γλώσσες, ιδίως αυτές τις μέρες που ο Θεός έχει προσφέρει σε μας ανθρώπους και βιβλία και κάθε διευκόλυνση και παρακίνηση για τη μελέτη αυτή, και επιθυμεί η Βίβλος του να είναι ένα ανοικτό βιβλίο. Ω πόσο ευτυχείς θα ήταν οι αγαπητοί πατέρες αν είχαν και αυτοί την ίδια ευκαιρία να μελετήσουν τις γλώσσες και έτσι να έρθουν προετοιμασμένοι προς τις Ιερές Γραφές! Πόσο μεγάλο κόπο και προσπάθεια τους κόστισε να συγκεντρώσουν μερικά ψίχουλα, ενώ εμείς με το μισό κόπο-ναι, σχεδόν χωρίς κανένα απολύτως κόπο-μπορούμε να αποκτήσουμε ολόκληρο το καρβέλι! Ω πως η προσπάθειά τους μας κάνει να ντρεπόμαστε για την ραθυμία μας! Ναι, πόσο σοβαρά θα κρίνει ο Θεός τον λήθαργο και την αγνωμοσύνη μας!
Εδώ ανήκει και αυτό που ζητά ο Απόστολος Παύλος στην Α Κορινθίους 14, δηλαδή, ότι στη χριστιανική εκκλησία όλες οι διδασκαλίες πρέπει να διακρίνονται. Γι’ αυτό η γνώση της γλώσσας είναι αναγκαία πάνω απ’ όλα. Ο ιεροκήρυκας ή ο δάσκαλος μπορεί να εξηγήσει τη Βίβλο από την αρχή μέχρι το τέλος, με ακρίβεια ή με ανακρίβεια, εάν δεν υπάρχει κανείς εκεί που μπορεί να κρίνει αν το κάνει σωστά ή λάθος. Αλλά για να κρίνει κάποιος, πρέπει να έχει γνώση των γλωσσών ∙ δεν μπορεί να γίνει με οποιοδήποτε άλλο τρόπο.
Επομένως, αν και η πίστη και το Ευαγγέλιο μπορούν να διακηρυχτούν από απλούς κήρυκες χωρίς τη γνώση των γλωσσών, ένα τέτοιο κήρυγμα είναι επίπεδο, εξημερωμένο ∙ οι άνθρωποι τελικά το βαριούνται και πέφτει στο έδαφος. Αλλά, όταν ο ιεροκήρυκας είναι γνώστης των γλωσσών, υπάρχει φρεσκάδα και δύναμη στο κήρυγμά του, η Γραφή αντιμετωπίζεται στο σύνολό της, και η πίστη συνεχώς ανανεώνεται από μια συνεχή ποικιλία λέξεων και εικόνων. Ως εκ τούτου, ο Ψαλμός 129 παρομοιάζει τέτοιες βιβλικές μελέτες με το κυνήγι, λέγοντας ότι για το ελάφι ο Θεός ανοίγει τα πυκνά δάση ∙ και ο Ψαλμός 1 τους παρομοιάζει με δέντρο κοντά σε πλούσια παροχή νερού, του οποίου τα φύλλα είναι πάντα πράσινα.
Δεν πρέπει να οδηγηθούμε σε λάθος δρόμους επειδή ορισμένοι καυχιούνται για το Πνεύμα και θεωρούν ότι οι Γραφές είναι κατώτερης αξίας, και άλλοι, όπως οι Βαλδένσιοι Αδελφοί θεωρούν ότι οι γλώσσες είναι περιττές. Αγαπητέ φίλε, πες ότι θες για το Πνεύμα. Και εγώ έχω το Πνεύμα και έχω δει το Πνεύμα, ίσως ακόμη πολύ περισσότερο (εάν πρόκειται να καυχηθεί κανείς για τη σάρκα του) από όσο εκείνα τα άτομα με όλη τους την έπαρση θα δούνε μέσα σε ένα χρόνο. Επιπλέον, το πνεύμα μου δείχνει κάτι από τις ενέργειες του, αλλά το δικό τους κάθεται ήσυχα στη γωνιά του και δεν κάνει τίποτα περισσότερο από το να καυχιέται για τον εαυτό του. Γνωρίζω πολύ καλά ότι ενώ είναι το Πνεύμα που διεκπεραιώνει τα πάντα, σίγουρα δεν θα κατάφερνα τίποτα αν οι γλώσσες δεν με βοηθούσαν και μου έδιναν μια σίγουρη και βέβαιη γνώση των Γραφών. Και εγώ θα μπορούσα να ζούσα αδιάφθορα και να κήρυττα την αλήθεια στην απομόνωση ∙ αλλά τότε θα έπρεπε να άφηνα ανενόχλητο τον Πάπα, τους σοφιστές, καθώς και το σύνολο του αντιχριστιανικού καθεστώτος. Ο διάβολος δεν σέβεται το πνεύμα μου όσο σέβεται την ομιλία μου και την πένα μου όταν χειρίζονται την Αγία Γραφή. Γιατί το πνεύμα μου δεν κλέβει κάτι από αυτόν, μόνο τον εαυτό μου ∙ αλλά η Αγία Γραφή και οι γλώσσες του αφήνουν πολύ λίγο χώρο πάνω στη γη, και σπέρνουν τον όλεθρο στο βασίλειό του.
Γι’ αυτό δεν μπορώ κατά κανένα τρόπο να επαινέσω τους Βαλδένσιους Αδελφούς για την παραμέλησή των βιβλικών γλωσσών. Γιατί παρόλο που μπορεί να διδάσκουν την αλήθεια, αναπόφευκτα χάνουν συχνά το πραγματικό νόημα του κειμένου, και έτσι δεν είναι καταρτισμένοι ούτε κατάλληλοι για την υπεράσπιση της πίστης κατά της αίρεσης. Επιπροσθέτως, η διδασκαλία τους είναι τόσο σκοτεινή και καλυμμένη σε τέτοια περίεργη ορολογία, διαφορετική από τη γλώσσα της Αγίας Γραφής, που φοβάμαι ότι δεν είναι ούτε θα παραμείνει αγνή. Επειδή υπάρχει μεγάλος κίνδυνος όταν μιλάμε για τα πράγματα του Θεού με διαφορετικό τρόπο και διαφορετική ορολογία από αυτήν που ο Θεός χρησιμοποίησε. Εν ολίγοις, μπορεί να διάγουν άγια ζωή και να διδάσκουν ιερά πράγματα μεταξύ τους, αλλ’ εφ’ όσον παραμένουν χωρίς τις γλώσσες δεν μπορούν παρά να τους λείπουν αυτά που λείπουν και στους υπόλοιπους, δηλαδή, η ικανότητα να χειρίζονται τη Γραφή με βεβαιότητα και πληρότητα και να είναι χρήσιμοι σε άλλα έθνη. Επειδή θα μπορούσαν να το κάνουν αυτό, αλλά αρνούνται, θα πρέπει να αναλογιστούν από μόνοι τους πώς θα λογοδοτήσουν γι’ αυτό στον Θεό.
Το υλικό πάνω [στο οποίο προστέθηκε έμφαση] μπορεί να βρεθεί σε διάφορα σημεία, συμπεριλαμβανομένων της έκδοσης με σημειώσεις του Luther’s Works, ed. W. Brandt και H. Lehman (Φιλαδέλφεια Muhlenberg Press, 1962), 340-78 ολόκληρο το άρθρο (αυτή η επιλογή = 357-66)∙ στην έκδοση της Φιλαδέλφειας 1915-1943 (συχνά αναφερόμενη ως PE), 4103-30∙ και στη γερμανική έκδοση, D. Martin Luthers Werke, Deutsche Bibel (Weimar, 1906 -).
Από την ιστοσελίδα: http://4torah.wordpress.com/