Η δικαιοσύνη και το κέρδος – Γράφει ο Δρ Στέφανος Δ. Αβακιάν, Καθηγητής Πανεπιστημίου

 

«επώλησαν τον δίκαιον δι αργύριον, και τον πένητα δια ζεύγος υποδημάτων» (Αμώς 2:6)

Η στάση της Γερμανίας και άλλων χωρών τα τελευταία τρία χρόνια προς την Ελλάδα παρουσιάζουν μια αυστηρή στάση ηθικής που αναβλύζει ως αντίδραση στην μισαλλόδοξη συμπεριφορά  απληστίας των Ελλήνων.

Άμεσα ή έμμεσα, σαν ένας αυστηρός κριτής που αντιπροσωπεύει τον θυμό και την οργή διάφορες χώρες, ζητούν την τιμωρία της Ελλάδας. Η τιμωρία ασκείται μέσα από τις πιέσεις αφόρητων προϋποθέσεων για την απολαβή της επόμενης δόσης αλλά και χαρακτηρισμούς για την νοοτροπία και κουλτούρα ενός λαού που φαίνεται να αγνοεί βασικές ηθικές αρχές.

Το θέμα δεν είναι η αποφυγή επίπληξης και τιμωρίας της Ελλάδας αλλά μάλλον οι πιο τραγικές συνέπειες που μπορεί να επέλθουν από μια ανήθικη ευρωπαϊκή πολιτική η οποία δεν αποβλέπει στην πραγματική μεταρρύθμιση αλλά σε άλλα συμφέροντα που το ξεπερνούν.

Το σημείο σημασίας αφορά τα πιθανά οικονομικά κίνητρα που βρίσκονται πίσω από την άσκηση αυστηρής πειθαρχίας. Σε ποιο βαθμό υπάρχει πραγματική προσπάθεια άσκησης δικαιοσύνης για παραπτώματα και λάθη από άλλες χώρες; Μήπως το πολιτικό συμφέρον γίνεται βασικός οδηγός άσκησης πίεσης; Σε ποιο βαθμό αυτή η πίεση ξεπερνά τα όρια της ηθικής που φαίνεται να ισχυρίζεται;

Ο προφήτης Αμώς στην Παλαιά Διαθήκη, καταδικάζει τους λαούς Μωάβ, Κιριώθ, Εδώμ για πράξεις που είναι συνυφασμένες με το κοινωνικό-θρησκευτικό τους σύστημα. Συγκεκριμένα ο Θεός τούς καταδικάζει για τον τρόπο με τον οποίο δεν εφαρμόζουν βασικές αρχές, με βάση το δικό τους ηθικό πλαίσιο. Το ηθικό αυτό σύστημα διαφέρει από το θρησκευτικό σύστημα λατρείας του Ισραήλ και όμως αυτό δεν αναιρεί την τιμωρία τους.

Ο προφήτης Αμώς αναφέρει στο κεφάλαιο 2 εδάφιο 1 «…δεν θέλω αποστρέψει την τιμωρίαν αυτού [Μωάβ] διότι κατέκαυσε τα οστά του βασιλέως του Εδώμ μέχρι κονίας» στο εδ. 2 «αλλά θέλω εξαποστείλει πυρ επί τον Μωάβ και θέλει καταφάγει τα παλάτια της Κιριώθ· και ο Μωάβ θέλει αποθάνει μετά θορύβου, μετά κραυγής, μετ’ ήχου σάλπιγγος…». Στα εδ. 6 και 7 «επώλησαν τον δίκαιον δι αργύριον, και τον πένητα δια ζεύγος υποδημάτων,  οίτινες ποθούσι να βλέπωσι την κόνιν της γης επί την κεφαλή των πτωχών….»

Επικίνδυνη είναι η άσκηση επιρροής μιας πολιτικής που προέρχεται από κίνητρα τα οποία κρύβουν μια βαθύτερη προσπάθεια κερδοφορίας που σχηματικά παρουσιάζεται κάτω από τον μανδύα της μεταρρυθμιστικής αλλαγής.

Η εκμετάλλευση του αδυνάτου δεν μπορεί να γίνει δικαιολογία για την άσκηση τιμωρίας. Η άσκηση δικαιοσύνης δεν μπορεί να λάβει χώρα μέσα στο ίδιο πλέγμα της οικονομικής κερδοφορίας που κυριαρχεί στις πολιτικές εξελίξεις. Στην εποχή του Αμώς, η δύναμη του χρήματος εξουσιάζει με τον ίδιο τρόπο όπως σήμερα στις πιο ουσιαστικές ανθρώπινες αποφάσεις που αφορούν την δικαιοσύνη και την αλήθεια.

Ο Αμώς ξέρει ότι η ατομική, ομαδική ή εθνική δύναμη, καθίσταται φορέας της αλλοίωσης της δικαιοσύνης. Αυτό είναι που κάνει το μήνυμα του επίκαιρο για εμάς σήμερα. Η κρίση της ηθικής παραμένει το ίδιο αδυσώπητα αυστηρή για όλες τις χώρες, άσχετα από τις διάφορες ρητορείες για αλλαγή.

Σε περίπτωση που οι χώρες οι οποίες επιπλήττουν την Ελλάδα προσπαθούν να αποκομίσουν κέρδος, τότε η δήθεν ηθικά κατευθυνόμενη πολιτική βρίσκεται αντιμέτωπη με τα πιο ανήθικα κίνητρα. Συνέπειες μιας τέτοιας πολιτικής αγνοούν τις πραγματικές ανάγκες ανόρθωσης στο βωμό του εθνικού συμφέρον και κέρδους.

Η δικαιοσύνη δεν μπορεί να γίνει θέμα άσκησης μεταξύ κρατών, αλλά ο κάθε λαός είναι υπαίτιος για τις δικές του πράξεις.

Ως τώρα φαίνεται ότι η αφόρητη πίεση στην Ελλάδα δεν έχει σκοπό την μόνη μεταρρύθμιση του συστήματος αλλά γίνεται μέσο άσκησης πολιτικής επιρροής και σε γεωπολιτικό επίπεδο. Αν αυτό ισχύει, τότε είναι σίγουρο ότι θα υπάρξουν βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες συνέπειες για αυτούς που διοικούν και διοικούνται. Οι συνέπειες θα είναι αρνητικές, γιατί βασίζονται σε οικονομικά κριτήρια κέρδους αντί για ηθικά κριτήρια κοινωνικής μεταρρύθμισης.

Comments are closed.