Ακατέργαστα ένστικτα δικαιοσύνης . . . Γράφει η Δρ Μυρτώ Θεοχάρους


Ως εκ θαύματος σώζεται από την γενοκτονία των εβραιόπουλων ένα βρέφος στα πρώτα κεφάλαια του βιβλίου της Εξόδου, γεγονός που προϊδεάζει τον αναγνώστη για τον άκρως σημαντικό ρόλο που πρόκειται να παίξει στην ιστορία αυτός ο άνθρωπος.

Προτού όμως ο συγγραφέας περάσει στη συνάντηση του Μωυσή με τον Θεό στο όρος Χωρήβ, θέλει σταδιακά να φανερώσει τον χαρακτήρα αυτού του ανθρώπου που πρόκειται να ξεκινήσει έναν αγώνα ενάντια στο ολοκληρωτικό καθεστώς της Αιγύπτου.

Ο συγγραφέας παρουσιάζει τις δύο ατομικές μάχες του Μωυσή που σκιαγραφούν τον χαρακτήρα του και τον επιβεβαιώνουν στα μάτια του αναγνώστη ως άξιο, αν και ακόμα ακατάρτιστο και αβοήθητο, υποψήφιο για δράση.

Η πρώτη μάχη αποδεικνύει την έλλειψη ανοχής του Μωυσή μπροστά στις φυλετικές διακρίσεις, στην καταπίεση του μετανάστη από τον ντόπιο (Έξοδος 2:11-12). Καθόλου δεν διστάζει να πάρει θέση μπροστά στο φαινόμενο της βίας που βλέπει μπροστά στα μάτια του. Η θέση του δεν πηγάζει από εθνικιστικές τάσεις. Δεν υπερασπίζεται τον Εβραίο ενάντια στον Αιγύπτιο μόνο και μόνο επειδή είναι κι αυτός Εβραίος. Αυτό επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι αντιστέκεται και στο επόμενο φαινόμενο βίας που βλέπει – Εβραίο ενάντια σε Εβραίο (2:13). Χωρίς να επιδοκιμάζει την εκδίκηση που πήρε ο Μωυσής ενάντια στον Αιγύπτιο, ο συγγραφέας καταφέρνει να δείξει στον αναγνώστη ένα βασικό στοιχείο του χαρακτήρα του νεαρού: είναι ενάντια στην βία και στην καταπίεση, κυρίως του ντόπιου ενάντια στον μετανάστη, του προνομιούχου ενάντια στον περιθωριακό.

Η δεύτερη μάχη που δίνει ο Μωυσής αποδεικνύει την έλλειψη ανοχής του μπροστά στην καταπίεση του γυναικείου φύλου. Όταν φτάνει στο πηγάδι της Μαδιάμ και βλέπει την παρενόχληση 7 γυναικών από τους βοσκούς της περιοχής, να τους κλέβουν το νερό, εναντιώνεται στην αδικία που βλέπει και υπερασπίζεται τις γυναίκες καταφέρνοντας να διώξει τους βοσκούς (2:16-17). Ο Μωυσής αντιστέκεται στην εξουσία του άντρα που κλέβει τα προνόμια των γυναικών. Η ισότιμη πρόσβαση στους διαθέσιμους πόρους της γης παρεμποδίζεται βάσει του φύλου και της σωματικής δύναμης, και η αντίσταση του Μωυσή ακόμα και σε αυτό το καθεστώς προσθέτει στη σκιαγράφηση των ενστίκτων δικαιοσύνης που διαθέτει.

Κάθε μια από αυτές τις μάχες επιβεβαιώνει στα μάτια του αναγνώστη τον χαρακτήρα και τις έμφυτες ανησυχίες αυτού του ανθρώπου που πρόκειται να γίνει ο μέγας νομοθέτης της δικαιοσύνης του Ισραήλ. Κάθε μια από αυτές τις μάχες τον φέρνει λίγο και πιο κοντά στο όρος του Κυρίου, πιο κοντά στην μεγάλη του αποστολή, αποκαλύπτοντας σταδιακά γιατί αυτός ο άνθρωπος διασώθηκε και πως πρόκειται να χρησιμοποιηθούν αυτά τα ακατέργαστα ένστικτα δικαιοσύνης που άρχισαν ήδη να φανερώνονται…

Comments are closed.