Η Εξέλιξη της γραφής

 

Η ανάπτυξη της γραφής έφτασε, θα λέγαμε, σε σημείο αξεπέραστο. Σταδιακά φτάσαμε σ’ αυτό που σήμερα λέγεται ηλεκτρονική γραφή.

 

Οι παλαιότερες αναφορές της γραφής λογίζονται γύρω στο 5000 π.Χ.. Ήταν οι αρχαίες γραφές με στυλιζαρισμένες εικόνες που έδειχναν αντικείμενα ή ιδέες, πχ. ένα πουλί για το πουλί, κ.λ.π.

 

Γύρω στο 3000 π.Χ. οι αρχαίοι Αιγύπτιοι ανέπτυξαν την ιερογλυφική γραφή. Στη συνέχεια αυτή η πρωτόγονη γραφή από ιδεογράμματα κατάληξε σε μια σφηνοειδή γραφή τριγωνικών στοιχείων, που χαράσσονταν πάνω σε πηλό.

 

Με το χρόνο, όμως, σημαντικά βήματα έγιναν στην εξέλιξη της γραφής, όπως η ανάπτυξη ενός συμβόλου που απέδιδε κάθε σύμφωνο και έτσι ο αριθμός των σημείων που έπρεπε κανείς να μάθει, το 1500 π.Χ. μειώθηκε κατά πολύ.

 

Έχουμε, για παράδειγμα, την Εβραϊκή γλώσσα που τότε είχε 22 σύμφωνα, δίχως φωνήεντα, (αφού τότε δεν υπήρχαν), και με τον τρόπο αυτό γράφτηκε το μεγαλύτερο μέρος της Παλαιάς Διαθήκης και διαβάζονταν από δεξιά προς αριστερά. Αργότερα τα γράμματα άρχισαν να δηλώνουν και αριθμούς. Αρκετά έγγραφα ήταν γραμμένα σε περγαμηνές ή πάπυρους που εξαιτίας του υγρού εδάφους δεν διασώθηκαν. Όσα όμως γράφηκαν πάνω σε κομμάτια αγγείων, υπάρχουν μέχρι σήμερα.

 

Κατά τον 5ο αιώνα π.Χ, η Αραμαϊκή γραφή άρχισε να εξελίσσεται περισσότερο. Χρησιμοποιήθηκε διπλωματικά από την εποχή του Σενναχειρείμ (Ασσύριος βασιλιάς) το 705-681 π.Χ. και το 550 π.Χ. έγινε η επίσημη γλώσσα της Περσικής Αυτοκρατορίας.

 

Η Ελληνική γραφή και γλώσσα, με αλφάβητο ίδιας καταγωγής με το Εβραϊκό, ήταν η διεθνής γλώσσα της Εγγύς Ανατολής και των Μεσογειακών χωρών στους Ρωμαϊκούς χρόνους.

 

Τη γλώσσα αυτή διάλεξε ο Θεός για να γράψει εξ ολοκλήρου την Καινή Διαθήκη (το Ευαγγέλιο του Ματθαίου είναι γραμμένο και στην Αραμαϊκή γλώσσα), διότι η Ελληνική μπορούσε να δώσει κάθε σκέψη και έννοια πολύ καλύτερα απ’ ό,τι οι άλλες γλώσσες. (Σαν παρένθεση, λέω ότι, δεν είναι τυχαίο που η γλώσσα μας βάλλεται από κάθε πλευρά).

 

Τα χρόνια εκείνα, σε κοινή χρήση υπήρχαν ο πάπυρος και η περγαμηνή για κάθε είδος γραφής. Ο πάπυρος γινόταν από το φυτό πάπυρο που μεγάλωνε σε βαλτώδες έδαφος στην Αίγυπτο. Το χαρτί γινόταν από λεπτές λουρίδες κομμένες από το εσωτερικό στέλεχος του φυτού και καλύπτονταν σε μια σκληρή επιφάνεια με ένα κάθετο στρώμα από λουρίδες. Αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας ήταν ένα γερό φύλλο υπόλευκου χαρτιού, που αργότερα κιτρίνιζε.

 

Η περγαμηνή γινόταν από δέρμα ζώου, αφού πρώτα επεξεργαζόταν ειδικά. Την εποχή εκείνη έκαναν ένα είδος «βιβλίου» σε κύλινδρο, ένας μακρύς ρολός από πάπυρο ή περγαμηνή που γραφόταν σε στήλες από μέσα ή ακόμα και έξω, και για να διαβαστεί ξετύλιγαν τον ένα ρολό και τύλιγαν τον άλλον. Εκεί φύλαγαν οι Εβραίοι τις Άγιες Γραφές. Για να διασωθούν οι Γραφές αυτές έκαναν συνεχώς αντίγραφα κι έτσι η περίπτωση λάθους ήταν ίσως ορατή όπως και για κάθε άλλο έγγραφο που αντέγραφαν.

 

Αυτό, όμως, το πρόβλημα μπήκε σε «καραντίνα» το έτος 1457 μ.Χ. από έναν λαμπρό εφευρέτη της εποχής εκείνης, που συνδύαζε την φαντασία με την πραγματικότητα καθώς και την θεωρία με την πρακτική, τον Ιωάννη Γουτεμβέργιο (John Gutenberg). Ο Ζαν Κοντό είπε για το λαμπρό αυτόν εφευρέτη ότι «ήταν το φωτεινότερο παράδειγμα της κοινής λογικής». Ένας εφευρέτης που το όνομά του δεν ακούγεται σήμερα σχεδόν…

 

Με ένα χειροκίνητο μηχάνημα τυπογραφίας, ξεκίνησε να τυπώνει πάνω σε χαρτί, με κινητά μεταλλικά στοιχεία (γράμματα). Τα στοιχεία αυτά χαράζονταν πάνω σε μια σφραγίδα και πιέζοντάς την σ’ ένα χάλκινο δίσκο γινόταν η μήτρα και στο τέλος το μολύβι και το αντιμόνιο χυνόταν στη μήτρα και σχημάτιζε το κινητό τυπογραφικό, όπου μ’ αυτό έκαναν αυτούσια όσα αντίγραφα ήθελαν.

Τυπογραφείο Ιωάννη Γουτεμβέργιου (σκίτσο)

Αργότερα άλλες εφευρέσεις συμπλήρωναν αυτή τη διαδικασία της τυπογραφίας, όπως ο χειροκίνητος τυπογράφος με υψηλά και αυθεντικά σχέδια που οφείλονταν σε εναλλασσόμενες κινήσεις.

 

Η Ιταλία συνέβαλε, με τα Λατινικά της, σημαντικά στη διάδοση του πολιτισμού. Έτσι ήρθε η σειρά του μεγάλου γεγονότος. Το τύπωμα ενός βιβλίου με 42 σειρές, το 1457. Το βιβλίο αυτό ήταν η ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ, το πρώτο τυπωμένο βιβλίο.

ΒΙΒΛΟΣ, το πρώτο τυπωμένο βιβλίο στην ιστορία της τυπογραφίας

 

 

Το τύπωμα αυτό έγινε αιτία να ακολουθήσει ένας πολιτιστικός διαγωνισμός με μεγάλα ονόματα της χαρακτικής και της τυπογραφίας, όπως ο Νίκολας Γιένσον, ο Σβινχαϊμ και Πάναρζ καθώς και αρκετοί Πάπες, κυβερνήτες και άνθρωποι των γραμμάτων.

 

Σήμερα τα πράγματα εξελίχθηκαν αλλιώς. Έχουμε την ηλεκτρονική τυπογραφία όπου έθεσε στο περιθώριο την εφεύρεση του Γουτεμβέργιου. Η εφεύρεση όμως εκείνη ήταν η αρχή για να μπορέσουμε να διαβάζουμε το βιβλίο εκείνο που πρωτοτυπώθηκε μηχανικά και να πλεονάζει τώρα σε κάθε βιβλιοπωλείο.

 

Η Αγία Γραφή, ο Λόγος του Θεού, που μας δίνει τον τρόπο Σωτηρίας, «περίμενε υπομονετικά» την εξέλιξη της γραφής για να εξαπλωθεί δυναμικά σε όλα τα πέρατα της γης. Γι αυτό το Βιβλίο έγινε η αναδρομή στο παρελθόν που κάναμε για τη γραφή.

 

Για το Βιβλίο αυτό, ο Green στη σύντομη ιστορία του Βρετανικού Λαού, λέει: «Δεν γνώρισε το έθνος μεγαλύτερη ηθική αλλαγή από εκείνη που είδε η Αγγλία κατά το τελευταίο μέρος της βασιλείας της Ελισάβετ. Η Αγγλία έγινε λαός ενός βιβλίου, και το βιβλίο αυτό ήταν η ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ. Την μελετούσαν όλες οι τάξεις των ανθρώπων. Και το αποτέλεσμα υπήρξε θαυμαστό. Ολόκληρος ο ηθικός προσανατολισμός του έθνους άλλαξε».

 

Άραγε εσύ αναγνώστη, ξέρεις τι είναι η Αγία Γραφή;

 
 
 
==============
Γιώργος Οικονομίδης
“sporeas.gr”
24 Ιουλίου 1996
 
 

Comments are closed.